Cera atopowa jest charakterystyczna dla przewlekłej choroby dermatologicznej o podłożu autoimmunologicznym – atopowego zapalenia skóry. Charakteryzuje się nadmierną suchością, zaczerwienieniem i świądem (objawy te dotyczą nie tylko skóry twarzy, ale i całego ciała). Diagnostyką i leczeniem powinien zajmować się dermatolog.
Cera atopowa – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną cery atopowej jest atopowe zapalenie skóry. To przewlekła, nawrotowa, zapalna choroba skóry, dotycząca naskórka i skóry właściwej. Występuje zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Jej przyczyny wciąż nie zostały w pełni poznane, choć uważa się, że kluczową rolę odgrywają tu zarówno czynniki immunologiczne (I i IV mechanizm reakcji alergicznej wg klasyfikacji Gella i Coombsa), jak i czynniki niealergiczne.
Cera atopowa – objawy
Charakterystycznymi objawami cery atopowej są:
- świąd nasilający się po poceniu się skóry;
- przewlekły, nawrotowy charakter;
- suchość skóry;
- rybia łuska;
- natychmiastowe reakcje skórne;
- skłonność do nawrotowych zakażeń skóry;
- zapalenie czerwieni i warg;
- nawrotowe zapalenie spojówek;
- rumień twarzy;
- akcentacja mieszków włosowych.
Objawy można również podzielić ze względu na etap choroby, ten zaś ma związek z wiekiem pacjenta. Wyróżnia się następujące objawy:
- I okres – niemowlęcy, trwający do 2. roku życia. Klinicznie często przybiera przebieg ostry. Pojawiają się zmiany wysiękowe, umiejscowione głównie na twarzy i na głowie;
- II okres – późnego dzieciństwa, trwający do około 12. roku życia. W części przypadków pojawia się samoistna remisja, jednak u większości dzieci w 3.-5. roku życia rozwija się alergia na alergeny powietrznopochodne;
- III okres – młodzieńczy i wieku dorosłego. U nastolatków częściej zmiany są ogniskowe, z lichenizacją. U dorosłych zmiany są raczej o charakterze grudkowowypryskowym.
Opisując w skrócie, skóra atopowa objawia się szorstkością, suchością, grudkami i zmianami wysiękowymi głównie na twarzy (zwłaszcza na policzkach), następnie na szyi i tułowiu. Atopowe zapalenie skóry może mieć przebieg łagodny, umiarkowany bądź ciężki.
Cera atopowa – leczenie
Skóra atopowa wymaga nie tylko pielęgnacji, ale również profesjonalnego leczenia. Od niego należy zacząć. Dermatolog przepisuje emolienty, czyli preparaty do stosowania zewnętrznego, o właściwościach nawilżających, natłuszczających i uelastyczniających skórę. Emolienty są mieszaninami składników hydrofobowych i hydrofilowych, tworzących zazwyczaj emulsję o 2 możliwych typach: olej w wodzie (O/W) lub woda w oleju (W/O). Głównym zadaniem tych preparatów jest odbudowa uszkodzonej bariery naskórkowej i przywrócenie jej funkcji. Wśród preparatów pielęgnacyjnych szczególną rolę odgrywają te, które zawierają mocznik, utrzymujący odpowiednie nawilżenie warstwy rogowej skóry. Kąpiele lecznicze z dodatkiem olejków naturalnych lub olejków mineralnych powinny odbywać się w wodzie o temperaturze ciała, bez detergentów i trwać maksymalnie 10-15 minut. Ostatecznością są maści do stosowania miejscowego z glikokortykoidem, jednak ich użycie powinno być ograniczone ze względu na duże ryzyko działań niepożądanych. Takie maści stosuje się w fazie ostrej.
Pielęgnacja cery atopowej
Kremy nawilżające i emolientowe należy stosować 2-3 razy dziennie w okresie zaostrzenia objawów i raz dziennie w okresie wyciszenia. Kosmetyki do mycia skóry atopowej powinny mieć odpowiednie pH, tak by nie zaburzać naturalnej bariery ochronnej, która przy zmianach atopowych i tak jest naruszona. Najlepiej sięgać po kosmetyki pielęgnacyjne z grupy dermokosmetyków, przeznaczone do skóry atopowej. Remedium na stany zapalne może być też olej rycynowy lub olej z czarnego kminku. Warto jednak przetestować je wcześniej na mniejszej partii skóry, czy nie wywołują uczuleń.
W pielęgnacji skóry z atopią warto uwzględnić również ceramidy, mocznik, pantenol czy alantoinę. W kremach i maseczkach powinny znajdować się składniki takie jak witamina E, kwasy tłuszczowe Omega 3, oleje i ekstrakty roślinne (nagietek, dziurawiec, rumianek).
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Millan M., Mijas J., Atopowe zapalenie skóry – patomechanizm, diagnostyka, postępowanie lecznicze, profilaktyka, Nowa Pediatria, 21/2017.
- Rudnicka L., Olszewska M., Rakowska A., Sar-Pomian M., Współczesna dermatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Dinulos J., Chapman M., Dermatologia. Diagnostyka różnicowa, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2021.